Mem û Zîn

Çukurova'nın sıcağı acı ekmek olur. Ağrı Dağı Anavarza kayalarına konuk gelir. Turaçlar eşkıyalara türküler söyler. Alın teri çiğdemlere rengini verir. Tüm bunlar bin bir hale girerek, iyilik ve kötülük halinde dünyanın dört bir yanına dağılır.

Ahmed-i Hani de bu eserde iyiliği, doğruluğu, suçsuzluğu, zayıflığı ve çaresizliği Mem ve Zîn'in şahsında toplamış; kötülüğü, fitneciliği ve ikiyüzlülüğü de Beko karakterinde somutlaştırarak gözler önüne sermiştir.

 



Cizre beyinin Zin ve Siti adlarında iki tane kız kardeşi varmış. Botan bölgesinde baharın müjdecisi olan Mart ayında bu iki güzel kız kardeş şenliğe katılmış. Mem ile Tacdin de herkes gibi bu şenliğe katılmak üzere şenliğin yapıldığı kırlara çıkmışlar ve Mem, Zin’i ilk kez orada görmüş. Onu gördüğü ilk an heyecandan düşüp bayılmış. Tacdin ve Siti de ilk görüşte birbirlerine sevdalanmışlar. Günler geceleri kovalarken Mem ve Zin’in aşkı da hızla büyümüş. Halk tarafından bilinir hala gelmiş. Cizre'nin önde gelenleri bu âşıklara destek olmak adına Cizre Bey'inden kız kardeşlerini Tacdin ve Mem için istemeye karar vermişler. Cizre Bey’i Tacdin ve Sitî’ye evlenmeleri için müsaade etmiş. Yedi gün yedi gece düğün yapılmış lakin iki düğün bir arada olmaz diyerek Mem ile Zîn'in düğününü ertelemiş. Tüm bunlar gerçekleşirken kötülüğü içerisinde bir fidan gibi büyüyen Cizre Bey’inin yardımcısı Beko, Mem ile Zîn'in düğününe engel olmak için elinden geleni yapmaya ant içmiş. Sürekli Bey’i Mem hakkında olumsuz düşüncelerle doldurmaya çalışmış. En sonunda Beko’nun fitneleri sonuç vermiş ve Bey kız kardeşini Mem’e vermekten vazgeçmiş.

Mem Zin’i günlerce görememiş. Bahçesindeki gül ve reyhanları seyrederek şöyle demiş:

“Ey gul! Eger tu nazenînî, / ‘Ey gül! Gerçi sen de nazeninsin,
Kengê tu ji rengê ruyê Zîn’î / Sen nerde, Zin’in yüzünün rengi nerde?
Ey sınbıl! Eger heyî tu xweş bû, / Ey sünbül! Gerçi senin güzel kokan var,
Reyhan ji te bûyîne sîyehrû, / Reyhan senin için kara yüzlü olmuş.
Hun ne ji mîsalê zilfe yarin / Fakat siz yarimin zülfine benzemezsiniz.
Hun her du fızûl û he zekarın / İkiniz de arsız ve herzecisiniz.
Ey bılbıl! Eger tu ehlê halî / Ey bülbül! Gerçi sen de aşk adamısın,
Perwanyê şem’ê werdê alî, / Kırmızı gül mumunun pervanesisin.
Zîn’a me ji sorgula te geştir / Benim Zîn’im senin kırımızı gülünden daha şendir.
Bext’ê me ji talıê te reştir’ / Benim bahtım da senin talihinden daha karadır.”

 




Bir gün Bey ahalisini toplayıp da ava gittiğinde Zîn ve Mem gizlice buluşmuşlar. Av dönüşü Bey’le birlikte gidip dönmüş olan Tacdin, Bey’in Mem ile Zin'i fark etmemesi için kendi evini ateşe vermiş. Böylece Bey’in tüm dikkatini kendi üstlerine çekmiş.  Mem’e aşk borcunu bu şekilde ödemek istemiş.

Aşkından ve çaresizliğinden ne yapacağını bilemeyen Mem, Beko’nun oyununa gelerek Bey ile iddialı bir satranç oyunu oynamış. İlk üç oyunu Mem aldıktan sonra Beko, Mem'in yönünü değiştirmesini istemiş. Günlerdir sevdiği kadının yüzünü göremeyen, sesine hasret kalmış bu genç ve aşık adamın Zin'i görüp hayallere dalmasınını istemiş ve böylece oyunu kaybetmesine de sebep olmuş. Ve Bey Mem’i zindan attırmış. Mem o kör karanlıkta Zîn’in hasretinden ölmüş.  

Zin ise günden güne erimiş, Mem'in mezarı başından hiç ayrılmadan ağlayarak ağıtlar yakarak günlerini geçirmiş.

 

‘Ey vücudumun ve canımın mülkümün sahibi,
Ben bahçeyim, sen de bahçıvan
Senin bahçen sahipsizdir
Sen olamazsan onlar neye yarar
Kaşlar, gözler, zülüfler neyedir.
Zülfümü tel tel çekeyim
Sonra yarim sen beni belki değişik görürsün
En iyi hepsi yerinde kalsın
Hakk’a emanetim teslim ediyim.’

 

Ve en sonunda Mem'in mezarı başında can vermiş. Ve o da Mem'in mezarına gömülmüş. Kavuşmalarına engel olan Beko ise öldüğü zaman hemen yanı başlarına gömülmüş.

 

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Denize dökülen bir pınar gibi,

Resim
Ne olduysa o kırmızı monttan sonra oldu , demiştik biz uzun süre. Hayatını alt üst ettin , demişlerdi onlarda. Hayatımın altından cennet suları akıyormuş meğer, kurak bir toprak üstünde yaşarken bundan haberdar değildim. Bu yıl yeni bir yaş aldım, onbir kilo verdim, hayatımda ilk kez bu yıl gittim lunaparka.  İnsanlar eksilttim hayatımdan -yeni insanlara yer açtım- Çok ağladım, çok yürüdüm, çok yazdım. Gün doğumlarını yakaladım. Yağmurlu günlerde şemsiye taşımaktan hiç haz duymuyorum ama ilk kez şemsiyem ile yürüdüm yağmurda. Saçlarım çok uzadı, bir iki tel beyazım bile çıktı.  Kafamın içi aylarca susmadı,  Hem çok konuştum hem hiçbir şey anlatmadım insanlara. Bu yılın kahrını da neşesini de en çok iş arkadaşlarımla bölüştüm. Ne kadar ağladıysam o kadar güldüm. Öyle ki artık ağlanacak şeylere de gülüyoruz. - ve oldukça yüksek ses çıkartarak çalıştığım için üzgünüm, bu da bir çeşit terapi oldu bana - Ankara'ya bu yıl da gidemedim. Taşa döndüm zannederken kalbimde çiçekler...
Devamı

Kanadın da kaderi kırılmak,

Resim
Dizlerini karnına çekip ellerinle sarmışsın, Gece üç, dört  Bir günün değil bir yaşamın yorgunluğu bu. Öyle uyuyarak da geçmiyormuş üstelik. En hazırlıksız anda yüreğine görünmez bir bıçak sızısı saplayabiliyormuş.  Konuşan bir zihne sadece susmak fayda etmez. Bazen daha çok konuşup, o ne dediğini bilmeyen sesi bastırmak gerekir. Bu gerçek bir yaşam yorgunluğu olabilir mi peki? Olabilir. Herkesin sınavı kendine özgü. Herkesin yükü kendine ağır. Durup karşısında, canı acıyanın acısını hafife almak ancak acizlere yaraşır.  * Anlatmam derdimi dertsiz insana, Dert çekmeyen dert gıymetin bilemez Kendini sevmek uzun bir yol, yolculuk etmesi çetin bir yol. Bu sebeptir ki her zaman insanın insana sevgisini kutsadım. İnsanın kendini sevmesi bile bu kadar zorken, dedim. Dünya üzerinde bir benzeri daha olduğuna inanmadığın birini sevmek müthiş bir cesaret! Kendinde tahammül edemediğin ne varsa baş göz üstüne diyorsun. Bir başkası yapsa aynı davranışı saniye düşünmeden yoldan saparı...
Devamı

Tanıdığım bir ağaç var,

Resim
Çiçeğe "unutmabeni" ismini veren insanoğludur inceliğe olan inanca tutulduğum dal. Hâlbuki ne kadar zor inceliğin dengesini koruyabilmek. Beklentilerini ve duygularını taşıyabilmek. Bazen kendini bazen de dünyanı var edenleri sırtlayabilmek,  Olanı olduğu gibi aktarabilmenin çabasını vermek insanoğluna,  Tanrıdan dilemek seni duymasını, seni anlamasını, seni pamuklara sarmasını.. -İstemenin sınırsızlığına inanarak gönlünü ferahlatarak- Bütün bunları zihnimin kalabalığı ile konuşurken, kafamı kaldırıp yolun karşısına baktım. Çırılçıplak duruyordu karşımda. Halinden memnun değildi. Çünkü kendi tercihi olmayan bir sonucun üzerinde yarattığı ağırlığı taşıyordu. Sonbaharda yapraklarını çok döktüğü için bu büyük ağacın tüm dallarını budamışlardı. Çünkü yazın o ağacın gölgesinde serinlediklerini, güzün ilk günleri gelir gelmez unutmuşlardı. Yeşil renkleri sarıya dönüp birde yerlere dökülen yapraklarını toplamak zorunda kaldıklarında; güzün de gelip geçici olduğunu göz ardı edip kesm...
Devamı