DÜZGÜN BABA
Kureyş'i sorarsan; O sır keramet sahibidir.
Düzgün Baba'yı sorarsan; O murad kapısıdır.
Dersimli Alevilerce keramet sahibi bir veli olarak bildiğimiz
Şah Haydar yöre halkınca aynı isimle anılan bir dağı simgelemektedir. İnanışa
göre Kemerê Duzgıni (Duzgı kayası) ya da Kemerê Bımbareki (Mübarek kaya) olarak
adlandırılan bu dağın efsanesi kısaca şöyledir;
Şah Haydar, Kureyş olarak da bilinen Derviş Mahmud-i Hayrani’nin oğludur.
Tunceli’nin Zeve yakınlarında bulunan
Zargovit tepesine, hayvanlarına daha rahat bakabilmek için bir mağarada hayvanları ile yaşamaktadır. Babası Derviş Mahmud-i Hayrani, oğlunun bu
hayvanlara nasıl baktığını merak etmiştir. Öyle ki Şah Haydar’ın keçileri
zemheri ayında bile oldukça besilidir.
Derken günlerden bir gün merakına yenik düşer ve oğlunun yanına gider. Rivayet odur ki Şah Haydar elindeki çubuğu
hangi meşe ağacına değdiriyorsa ağaç hemen yeşeriyor, filizleniyor; keçilerde
bu filizlerden yiyerek besleniyormuş. Gördükleri karşısında hayrete düşen
Derviş Mahmud-i Hayrani durumu görünce oğlu onu fark etmeden, sessizce geri dönmek
isterken bir keçi, bir kaç kez üst üste hapşırmış.
Şah Haydar da hapşıran keçisine dönmüş ve “ne oldu babam
Derviş Mahmud’umu gördün; niye hapşırırsın” diye sormuş. Ve tam o sırada
çalılıkların arkasından çıkan babasını karşısında görmüş. Şah Haydar, Babasına
bizzat ismi ile hitap ettiği ve babasına karşı mucize yaratmış olmasından ötürü
büyük bir utanca ve mahcubiyete bürünmüş. Şah Haydar, ne yapacağını bilemeden
dağa doğru koşmaya başlamış ve derler ki sır olmuş.
Düzgün dağında sır olduğuna inanılan, Eren'dir, Veli'dir, sırrı
Evliyadır.
Rivayet edilir ki, Şah Haydar kaçarken ayağında -kışın karda giyilen- lekan vardır. Efsaneye göreyse birbirine
uzaklığı yaklaşık 5 kilometre olan Zargovit’ten Düzgün Baba Tepesine yalnızca 3 adımda gitmiştir. Derler ki
bastığı yerlerde lekanların taşlara bıraktığı izler hala durmaktadır.
O günden sonra bu “işi düzgündür ” sözü dilden dile dolaşır
ve Şah Haydar’a Düzgün Baba denilmeye başlanır. Adı Düzgün Baba olan bu dağ, o
günden bu yana kutsal olarak bilinmektedir. Çok sayıda insan tarafından ziyaret
edilmekte, adaklar adanıp, kurbanlar kesilmektedir. Düzgün Baba efsanesi babaya
olan saygının geçmişten günümüze bir geleneğin de ifadesidir.
*
Çok guzel bir yazi.
YanıtlaSilSelim hocam çok teşekkür ederim
SilEmeğine sağlık Çok güzel....
YanıtlaSilÇok teşekkür ediyorum...
SilÇok teşekkür ediyorum...
Sil